Filmy 120-lecia
MECHANICZNA POMARAŃCZA
Nietrudno wskazać na przyczyny, dla których Stanley Kubrick u progu lat 70. zdecydował się na sfilmowanie mało znanej wówczas powieści Anthony’ego Burgessa. Zapewne duży wpływ na decyzję Kubricka musiał mieć fakt, iż główny bohater powieści, Alex DeLarge jest wielbicielem muzyki Ludwiga van Beethovena – ten rys osobowości młodocianego przestępcy dostarczył
WIELKIE PIĘKNO
Składając w tym filmie hołd swemu mistrzowi, Federico Felliniemu, tworzy Paolo Sorrentino szczególnego rodzaju sequel – ciąg dalszy Słodkiego życia. Zważywszy na artystyczną rangę pierwowzoru, posunięcie takie uznać należy za wielce ryzykowne – wszak autor Boskiego musiał być świadom faktu, że jego kolejny film ma niewielkie szanse na prześcignięcie arcydzieła
TAM, GDZIE ROSNĄ POZIOMKI
Chociaż film powstał w tym samym czasie co Siódma pieczęć, Ingmar Bergman prezentuje w nim zupełnie inne oblicze. Punkt wyjścia stanowi kluczowy dla całej twórczości reżysera temat nieuchronności ludzkiego życia, które swój finał znajduje w unicestwiającej jednostkowy byt śmierci. Ale inaczej niż w metaforycznej i bardzo umownej Siódmej pieczęci, w
RASHOMON
Określany mianem „najbardziej europejskiego spośród wszystkich japońskich reżyserów” Akira Kurosawa zapoczątkował na Starym Kontynencie modę na kino Kraju Kwitnącej Wiśni. Główną zaletą filmu Rashomon jest nie tyle zawarty w nim wywód na temat względności prawdy (wszak podobny problem podjął wcześniej Orson Welles w obrazie Obywatel Kane), ile psychologiczna głębia postaci.
LŚNIENIE
Chociaż każdy film Stanleya Kubricka realizował – często w sposób zaskakujący – konwencje gatunkowe, zawsze sprawiały one wrażenie swoistego parawanu dla głębszej refleksji nad naturą człowieka. Poczynając od Odysei, poprzez Mechaniczną pomarańczę, kończąc zaś na Barrym Lyndonie reżyser wnikliwie bada relacje, jakie zachodzą pomiędzy jednostką a cywilizacją. W Lśnieniu ta
DWUNASTU GNIEWNYCH LUDZI
Niewiele wskazywało na to, że ten kameralny debiut kinowy Sidneya Lumeta stanie się początkiem drogi twórczej reżysera, który – poruszając się z niezwykłą swobodą pośród różnorodnych konwencji gatunkowych – przez pięćdziesiąt lat kariery w Hollywood zrealizuje ponad czterdzieści filmów. Na swym koncie ma zarówno przewrotną, przesyconą czarnym humorem komedię kryminalną
ZMIERZCH BOGÓW
Podejmując temat zaangażowania niemieckich przemysłowców w totalitarny system III Rzeszy, stworzył Visconti tak typowe dla jego twórczości dzieło palimpsestowe, w którym mnożą się odniesienia do innych utworów kulturowych. Jak wykazują liczni krytycy oraz filmoznawcy, zastosowana w Zmierzchu bogów formuła sagi rodzinnej wiedzie wprost do Buddenbrooków Tomasza Manna, natomiast w wątku
ZAWÓD: REPORTER
W tym samym momencie, gdy kino hollywoodzkie zaczyna powoli zmierzać w kierunku czystej akcji oraz zapierającej dech w piersiach widowiskowości, Michelangelo Antonioni proponuje widzom film łamiący elementarne normy kina popularnego. Najlepszym tego wyrazem jest pojawiające się pod koniec obrazu Zawód: reporter słynne ujęcie, w którym kamera – zamiast pokazać wydarzenie
ZAGUBIONA AUTOSTRADA
Zawieszone pomiędzy poetyką surrealizmu a postmodernistyczną wykładnią imaginacyjne imperium Davida Lyncha obezwładnia widza, zmuszając go do przewartościowania schematów racjonalnego myślenia. Zaplątana, wiodąca często donikąd opowieść ma na celu podważenie podstawowego wyznacznika tradycyjnej narracji, a więc relacji przyczynowo-skutkowej. Podobnie jak w Zagubionej autostradzie, także w innych swych filmach reżyser mnoży tropy,
TAKSÓWKARZ
Początek kariery Martina Scorsese przypada na lata, gdy w przemyśle filmowym za oceanem prym wiodą wielcy autorzy pokroju Francisa Forda Coppoli oraz Arthura Penna. Podążając ich śladem, młody reżyser przyjmuje postawę krytyka amerykańskiej rzeczywistości. Stawiając w centrum swoich filmów postać idealisty, który uparcie dąży do realizacji konkretnego celu, Scorsese pokazuje,