Pałac Karola Scheiblera jest znakomitym przykładem charakterystycznej dla drugiej połowy XIX wieku architektury mieszkalnej. Jego dodatkową, niezbywalną wartością historyczną jest to, że był pierwszą tego typu rezydencją na terenie Łodzi.

Scheiblerowie należeli do najpotężniejszych potentatów włókienniczych Królestwa Polskiego. Stworzyli w Łodzi własne imperium, które pod koniec XIX wieku zajmowało aż jedną szóstą terenów miasta w jego administracyjnych granicach. Obejmowało kompleks fabryczno-rezydencjonalny przy Wodnym Rynku (pl. Zwycięstwa), czyli budynki fabryczne Centralnej Manufaktury, pałac właściciela i pierwsze w Łodzi domy robotnicze oraz podobny – znacznie bardziej rozbudowany – kompleks na Księżym Młynie z osiedlem domów robotniczych, budynkami szkolnymi, konsumami, fabrykami, willą Matyldy i Edwarda Herbstów (córki i zięcia Scheiblerów), szpitalem przyfabrycznym, prywatną bocznicą kolejową łączącą zakłady Scheiblera z Drogą Żelazną Fabryczno-Łódzką (nota bene zbudowaną także dzięki staraniom Karola Scheiblera). W skład owego imperium, czy „miasta w mieście” wchodził też folwark, budynki fabryczne usytuowane wzdłuż ulicy św. Emilii (Tymienieckiego) w kierunku ul. Piotrkowskiej, wreszcie pałac syna Karola i Anny Scheiblerów – Karola von Scheiblera (tytuł barona otrzymał Scheibler junior w 1910 roku, ale wprowadzamy go dla uproszczenia i odróżnienia od ojca i syna noszących to samo imię) i jego żony Anny z Grohmanów, przy ul. Piotrkowskiej 268.

Karol Wilhelm Scheibler (1820–1881), imigrant z Montjoie (obecnie Monschau), położonego w Nadrenii niedaleko Akwizgranu (Aachen) przybył do Królestwa Polskiego w 1848 roku na zaproszenie swego krewnego Fryderyka Schlössera, właściciela przędzalni bawełny w Ozorkowie i przez kilka lat pełnił funkcję dyrektora owej fabryki.
W 1853 roku podpisał – zatwierdzoną w roku 1854 umowę – z magistratem, zobowiązując się do wybudowania na oddanej mu w wieczystą dzierżawę zachodniej części Ogrodu Angielskiego/Spacerowego (park Źródliska) przy Wodnym Rynku wielowydziałowego przedsiębiorstwa włókienniczego.

O ówczesnym wyglądzie parku pisał w 1853 roku Oskar Flatt: „Jeden z najpiękniejszych parków w kraju dostarcza ze swoich źródeł znakomitą siłę wody dla zakładów fabrycznych i zapewnia w chwilach wolnych od pracy dla miejscowej ludności przyjemny wypoczynek i wytchnienie. (…) Ogród spacerowy ma obszerny rozmiar i właśnie dla pewnej dzikości (…) mało jest uczęszczany”.

Obfitość źródeł i korzystne położenie działki przy trakcie rokicińskim stanowiły jeden z czynników szybkiego sukcesu Karola Scheiblera.
Pierwsza przędzalnia uruchomiona została w 1855 roku. Rok później ukończona została budowa domu mieszkalnego – łódzkiej siedziby Karola Scheiblera i jego żony Anny z Wernerów (1835 – 1921) poślubionej w 1854 roku. Nie zachowały się żadne dokumenty ikonograficzne, a na podstawie źródeł pisanych wiemy, że był to „dom mieszkalnym murowany, parterowy, kryty dachówką” otoczony budynkami mieszczącymi „kuchnię, wozownię i stajnię, wszystko massiv murowane i ozdobnie pobudowane”. Co oznacza owo „ozdobnie” i jak dom był urządzony, niestety, nie wiemy.

Budynek mieszkalny zmienił wygląd dopiero w wyniku przeprowadzonej w latach 1865-1867 przebudowy, dokonanej według projektu Karola Mertschinga. Dobudowano piętro pełniące funkcje prywatnych apartamentów mieszkalnych, dobudowano oficynę i czterokondygnacyjną wieżę widokową, zwieńczoną attyką z ustawionymi w narożach wazonami, co podkreśliło willowo-rezydencjonalny charakter budowli.

Ponadto osobne dotychczas budynki wozowni i kuchni włączone zostały w korpus oficyny i ujednolicone, tworząc skrzydło zachodnie. Do głównego korpusu, od strony południowej, dobudowano parterową przybudówkę z widokowym tarasem. Spełniała ona rolę westybulu lub ogrodu zimowego, przez który  prowadziło główne wejście do domu Scheiblerów.

W wyniku rozbudowy budynek nabrał wyraźnych cech podmiejskiej willi w neorenesansowym włoskim stylu.

Druga przebudowa willi Scheiblerów (z niewielkimi późniejszymi zmianami) nadała jej obecną postać. Do przebudowy przystąpiła – już po śmierci Karola Wilhelma I – Anna Scheiblerowa wraz z synem Karolem i jego żoną Anną z Grohmanów. Autorem projektu był znakomity, wykształcony w Petersburgu, warszawski architekt, Edward Lilpop.

W latach 1884 – 1886 siedziba przy Wodnym Rynku wraz z przylegającym doń dużym zespołem parkowym całkowicie zyskała cechy pałacu. Powstała rezydencja w stylu włoskiego i francuskiego renesansu o stonowanej, pełnej umiaru architekturze zewnętrznej i przeładowanych, wielostylowych wnętrzach.

Pałacowe wnętrza zostały solidnie i bogato wyposażone. Elementy wystroju powstały w europejskich pracowniach m.in. Wenecji, Berlina, Drezna, Wrocławia. Scheiblerowie sprowadzali stamtąd całe zespoły wystroju wnętrz.

Wspaniałe reprezentacyjne wnętrza to m.in. gabinet z kaflowym piecem obudowanym dębową, ozdobną konstrukcją w formie renesansowego kominka z usytuowaną powyżej wenecką mozaiką przedstawiającą kobietę w orientalnym stroju, sygnowaną D: A.Salviati, Venezia, 1886. Nad wschodnimi drzwiami gabinetu uwagę przyciąga gipsowy, pozłacany relief przedstawiający „Grupę Laokoona”, wykonany w 1886  w warsztacie rzeźbiarsko sztukatorskim Braci Micheli z Berlina; sala lustrzana (zwana też balową) z pięknym, marmurowym, gazowym kominkiem ze złoconymi zdobieniami, ogromnymi kryształowymi lustrami i bogato zdobionym w malowidła o tematyce alegorycznej sufitem (obrazy przedstawiają alegorie Muzyki, Poezji i Sztuk Pięknych wykonane przez francuskiego akademika, Alcide Theophile Robaudiego); neomanierystyczna jadalnia, w której króluje wbudowany w boazerię, wspaniale rzeźbiony kredens (prawdopodobnie wystrój sali dopasowany został do tego sprowadzonego wcześniej przez Annę Scheibler mebla); niewielki pokój w stylu mauretańskim (dawna palarnia); prowadząca na pierwsze piętro klatka schodowa – główna sień z kolejnym obrazem olejnym w plafonie, przedstawiającym „Gloryfikację Rodziny Scheibler”, namalowanym w 1885 roku prawdopodobnie przez znanego francuskiego akademika, Gabriela Ferrier.

Ciekawym elementem wystroju są znakomicie zachowane różnej wielkości piece o niepowtarzalnych kształtach, bogatej kolorystyce i niezwykle oryginalnych wzorach, będące swego rodzaju arcydziełami sztuki ceramicznej. Kafle sprowadzano m.in. z warsztatu Seidla w Dreźnie i znanej w całej Europie firmy Villeroy et Boch z Mettlach. W tym ostatnim warsztacie Anna Scheibler zamawiała również do swej rezydencji elementy ceramiczne posadzek do parterowych pomieszczeń oficyny pałacu – kuchni i łazienki.

Kolejny raz pałac przebudowywano w okresie międzywojennym i były to jedynie drobne prace o charakterze „kosmetycznym”. Dobudowano piętro nad istniejącą, parterową łazienką; i tu również umieszczono łazienkę. W wieży widokowej zamontowana została winda.

Na przestrzeni dziesięcioleci zmieniali się lokatorzy pałacu.

Scheiblerowie mieszkali przy Wodnym Rynku do końca 1932 roku, kiedy to Bank Gospodarstwa Krajowego – główny wierzyciel borykającego się z trudnościami przedsiębiorstwa – przejął 55% akcji spółki, a w pałacu zamieszkał przedstawiciel banku, Feliks Maciszewski.
Podczas wojny, kiedy przedsiębiorstwo, uznane za własność niemiecką, pozostawało w rękach pierwszych właścicieli, okresowo przebywał w pałacu jeden z wnuków Karola Scheiblera, Georg. Przez pewien czas miała tu siedzibę policja porządkowa (Schutzpolizei) i – prawdopodobnie – lokalne władze Wehrmachtu.
W czerwcu 1945 roku rezydencja Scheiblerów stała się na pięć lat siedzibą Rektoratu Politechniki Łódzkiej
W latach 1950 – 1957 mieściły się w pałacu:
– Biuro Dokumentacji Technicznej Remontów Budowlanych Przemysłu Lekkiego;
– Łódzkie Zakłady Remontowo-Montażowe Przemysłu Lekkiego;
– Ministerstwo Przemysłu Lekkiego (Departament Budżetowo-
Gospodarczy; Zarząd Przedsiębiorstw Remontowo-Budowlanych
i Delegatura);
– Liceum Bibliotekarskie.
W latach 1957 – 1978: Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia.
W latach 1978 – 1983: Łódzki Oddział Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków.
W latach 1984 – 1985:Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków (OBiDZ) oraz Wojewódzki Konserwator Zabytków.

20 stycznia 1971 r. obiekt został wpisany do rejestru zabytków.

Od 1 kwietnia 1986 r. jest oficjalną siedzibą Muzeum Kinematografii w Łodzi. A od 2015 roku, na mocy rozporządzenia Prezydenta RP, został częścią Pomnika Historii „Łódź – Wielokulturowy Krajobraz Miasta Przemysłowego”.